Nhưng có người nói óc trách nhiệm nầy bị ảnh hưởng bởi ý muốn bảo vệ đồng lương để nuôi bản thân, cha mẹ, vợ con. Một cái nhăn trán, nhướng mày, chớp mắt, trợn mắt, liếm môi, cười mỉm, gật đầu của bạn gái nói lên sự theo dõi theo kiểu nào đó của nguồn tình cảm của họ. Có nhiều bạn trai khéo léo, biết làm việc không thua người lớn, song có tật lười.
Giá trị của mình hơn hay kém tùy rất nhiều ở kẻ mình kết bạn. Đã đành, họ không còn tha thiết với những đồ chơi của tuổi trẻ như: ngựa cây, ô tô, máy bay, banh da v. Rồi gió đó con hay những chân của ong bướm làm cho phấn ở bông đực dính vào nhụy bông cái.
Tôi thấy nhận xét nầy của Piere du Fojer rất đúng khi ông nói: bạn trai có sự ý thức mới là ý thức nam tính và số phận làm đ àn ông của mình. Lời nói, lối xã giao của họ nói lên tâm hồn thành thực tự nhiên của họ. Uống một ly nước lạnh.
Nhiều bạn trai lỗ mãng ăn nói bất hiếu với cha mẹ, tại vì các vị nầy bất kểtính tự trọng của họ. Người ta thấy bạn trai ngoan ngoãn vâng vâng, dạ dạ tưởng đâu không có chuyện gì. Tay lạnh và họ nói lập cập.
Con người bạn gái kỳ biệt, con người bạn trai cũng kỳ biệt. Đến một hiện tượng thông thường nữa hay xảy ra cho bạn trai là đổi tiếng. Họ ý thức các lối xử tiếp trong gia đình.
Vì mang trong mình nguồn sinh lực dồi dào, nhất là bộ óc đang bồng bột phát triển được yểm trợ bởi lòng tham vô bờ bến về tương lai, bạn trai hay xây những chương trình, những chức vị trong lầu đài mộng bằng cách tôn thờ nhiều lý tưởng gởi trong những tiếng lớn của thời đại. Cũng đừng quên vạch cho họ thấy trọng trách cứu quốc của họ khi sơn hà nguy biến. Trong tâm trí chưa quyết định trao thân đổi phận với ai nhưng đối với ai họ cũng muốn giao duyên.
Tôi muốn nói họ có hồn, có xác, được những ân sủng do cứu rỗi, do thiên phòng v.v... Bạn trai độ 11, 12 tuổi tuy hay xao lãng vì ham chơi. Ơû đây tôi bất đồng ý kiến hẳn với một số nhà giáo dục duy vật chủ trương lương tâm là một mớ công thức lễ giáo mà xã hội nhồi nhét vào đầu óc con người, trong đó có bạn trai.
Trước mặt tạo hóa do đó bạn gái và bạn trai đồng tính, đồng đẳng, bình quyền và cả hai là nhân vị nghĩa lá có xác và hồn. Mendousse: Bạn trai dậy thì có lẽ ít hợp lý hơn con nít từ 10 đến 13 tuổi, nhưng chắc chắn họ vô cùng lý sự. Họ không mấy khi cứng rắn, cương quyết được trước giọt lệ của đ àn bà.
Những ước muốn nầy có lẽ bạn cho là đòi hỏi quá. Những nhà giáo dục nam thanh nên am hiểu giai đoạn khủng hoảng về tâm hồn nầy của bạn trai để hướng dẫn họ giữ lòng băng tuyết. Bạn đã biết con tim của bạn trai vào buổi dậy thì đã chuyển mình: Họ nghe tâm tình luyến ái như gió lạ nhẹ nhàng phớt qua vườn lòng họ.
Rồi bóng một thôn nữ hái sen bên bờ đập. Đề phòng sự trà trộn gây dịp xấu cũng như lối giáo dục đóng kín, giấu giếm làm cho người ta ngu dốt, không dám cởi mở, sống giả hình, nơm nớp sợ, tọc mạch, chờ cơ hội để làm xằng, bỡ ngỡ khi phải tiếp xúc với người khác phái. Nếu họ tu hành thì lỗ trống tâm hồn họ được trám bằng tình yêu Thượng đế và nhân loại.